Wow, zo oud, wat mooi

Zo’n 250 miljoen jaar geleden, nadat onze aarde een kleine 4,3 miljard jaar had lopen borrelen, boeren, braken, beven, bubbelen en blazen was er een enorme plas met water - superoceaan Panthalassa - met daarin een enorm stuk land - het supercontinent Pangaea - ontstaan.

En niet onbelangrijk, de omstandigheden voor leven waren op orde. Soms warmde de boel een beetje op - sjoemelsoftware was er nog niet dus Volkswagen konden we nog niet de schuld geven en als Trump toen had geleefd zal hij ook toen hebben ontkend - want dan was er wel weer eens een ijstijd - om te tweeten: “snowing, record setting freezing temperatures, global warming is an expensive hoax!”, en de Chinezen kon hij er ook nog niet de schuld van geven, want die waren er nog niet. Hoewel ze dat zelf zullen ontkennen…

De seizoenen volgden elkaar om de paar miljoen jaar op. Er was water, een zon, de maan, alle elementen uit het periodiek systeem voorradig, we konden verder. Het grote uit elkaar schuiven kon beginnen (https://m.youtube.com/watch?v=j03Xjk-uTPM) om er tot op de dag van vandaag niet meer mee op te houden, alles voortdurend in beweging. Het resultaat: de wereld zoals we die nu kennen.

Bij de vorming van de continenten, bleef het continent Afrika - als het hart van Pangaea en daarmee van alle andere continenten - min of meer op dezelfde plaats liggen terwijl de rest tot op de dag van vandaag blijven schuiven en bewegen.

Door geologen wordt Afrika daarom beschouwd als de moeder aller continenten. Het oudste, het minst bewogen en geologisch het meest meegemaakt. Waar andere continenten jonge broekies zijn - de Himalaya is nog steeds niet uitgegroeid, net als de Andes en de Alpen - heeft Afrika het langst alle slijtage van water, zon en wind voor haar kiezen gehad en het content gemaakt tot wat het nu is: de oude dame der continenten, met de meeste rimpels en kloven, het meest versleten maar nog heel erg mooi, ervaren en indrukwekkend…


Tot zo ver de Teleac cursus ‘Ontstaan van de Aarde voor beginners’.


Onze rondtocht door Namibië, volgens geologen weer het oudste landschap van heel Afrika, heeft een ongelooflijke indruk op mij en ons gemaakt. Natuurlijk al die enorm vriendelijke mensen, de enorme diversiteit aan dieren, de mix van culturen maar op de eerste plaats toch echt het landschap.

Overal ervaar je de miljoenen jaren die in het landschap hun sporen hebben nagelaten. Gigantische rivieren die beddingen hebben achtergelaten die wij nu als bergruggen ervaren, enorme binnenmeren die de zachte sedimenten hebben weggespoeld en de harde lagen achtergelaten, de ongelooflijke invloed van de brandende zon en niet op de laatste plaats de al miljoenen jaren uit zuid-westelijke richting komende oceaan- en luchtgolfstroom die een duizend kilometer lange en ruim honderd kilometer diepe woestijn heeft gevormd.

Een proces dat nog steeds plaatsvindt en het land ieder jaar een beetje groter maakt. Via de Oranjerivier - de grootste rivier in Zuidelijk Afrika - worden enorme hoeveelheden zand aangevoerd die door de heersende golfstromen - zee en wind, als een soort super zandmotor voor de kust van Zuid-Holland - aanspoelt op de kust van Namibië en daaropvolgend direct wordt doorgeblazen en zo de woestijnen groter en hoger maken. Wat er aan de ene kant afslijt komt er aan de andere kant als woestijnzand weer bij.

Als het regent in Namibië komt het altijd uit tegenovergestelde richting van de golfstroom maar omdat de luchtstromen zo dominant zijn halen de regenwolken amper het land. Grote gebieden hebben 20 tot 50 mm regen per jaar, de dieper gelegen gebieden iets meer.
Helaas doet de klimaatverandering zich ook hier voelen en valt er steeds minder. Gelukkig voor de Namibiërs zijn de onderliggende aardlagen van ondoordringbaar graniet en stromen er onder vrijwel heel het land ondergrondse rivieren die water aanvoeren vanaf de andere zijde van Zuidelijk Afrika. Vrijwel overal is er toegang tot drinkwater via bronnen en putten maar het landschap zelf wordt droger en droger.


We hebben de afgelopen drie weken 4775 km gereden, min of meer door alle soorten gebieden die het land te bieden heeft. Verschillende soorten woestijnen, canyons, hoogvlaktes, vlakke savannes, granieten bergruggen, bijna geheel uitgesleten landschappen, de kusten bij Lüderitz en Swakopmund aan de Walvisbaai en de zoutpannen van het Natuurpark Etosha.

Heel veel geologische ‘gekkigheden’, landschappen die het resultaat zijn van erosie door water, wind en zon, geschuurd, versleten, weggespoeld, uitgehold.
Landschappen waar je jezelf gewaar wordt van de enormiteit van tijd, schaal en de ruigheid van de natuur versus de nietigheid van onszelf. We mogen er naar kijken, het ervaren maar maken er een microseconde deel van uit en hoeven ons geen illusies te maken dat wij dit definitief kunnen verpesten. We kunnen het onszelf moeilijk maken maar dit - om ons heen - gaat gewoon door.

Echt een overweldigend indrukwekkend landschap. Een eer om er door heen te mogen karren met onze Duster. En dat was dan nog maar het landschap want mijn hemel, zo droog en dor als het lijkt, wat een ongelooflijke diversiteiten aan dieren en vogels. We hebben onze ogen uitgekeken, de halve dierentuin loopt, kruipt en vliegt hier rond.

We hebben olifanten gezien, een neushoorn, giraffen, bavianen, heel veel zebra’s, oryxen, springbokken, antilopen, wildebeesten, struisvogels, kudu’s, ga zo maar door. Maar ook gekayakt tussen 60.000 zeehonden, honderden soorten vogels kunnen spotten en in de woestijn de ‘small five’ waaronder zandadders, kameleons, hagedissen, gekko’s en zwarte spinnen.

Ongelooflijk spannend om met je eigen auto op safari te zijn en plots bijna tegen een giraf op te rijden of hard te moeten remmen omdat er een olifant naast je staat die je pas op het allerlaatst ziet. Want zo groot als ze zijn, zijn gaan echt op in de natuur. In de dierentuin denk je nog wel eens: uitslovers, met die strepen, stippen en vlekken maar hier zie je dat al die camouflage echt voor ze werkt. Fantastisch!

Tegelijk moet je ook tot de conclusie komen dat ook hier alles door de mens wordt beheerst en gestuurd. De dieren zijn volledig afhankelijk van de aangelegde waterputten en de gebieden waar ze ‘vrij’ kunnen rondlopen zijn volledig omheind. Er is zelfs een levendige handel van Afrikaans wild en op die manier lopen er neushoorns, leeuwen en giraffen rond in gebieden waar ze allang weg waren. Natuurbeheer, natuurbescherming, Beekse Bergen maar dan heel veel groter, maar wel een heel klein beetje hetzelfde.
Het zal uiteindelijk de enige manier blijken om wilde dieren in de natuur te spotten hoewel ook hier de neushoorns het moeilijk hebben. De olifanten hebben het wat dat aangaat makkelijker, door gebrek aan bepaalde mineralen krijgen ze maar hele kleine slagtanden en wordt er niet op ze gejaagd.

Tijdens de reis gingen de herinneringen terug naar de tijd waarin de zaadjes zijn geplant voor mijn beeld van Afrika. Natuurlijk Kuifje in Afrika - waar qua stereotypen veel over te doen is maar die mijn fantasie in de jaren zestig enorm prikkelden - en al deden verlangen naar dit soort verre oorden. En de tv-serie Daktari popte ineens op in m’n hoofd, ergens op een ver plekje van m’n harde schijf. Met de chimpansee Judy en de ongelooflijk schele leeuw Clarance. Kijk maar eens op internet - https://m.youtube.com/watch?v=jz538x-CS44 -, het maakt duidelijk dat we toen ook al enigszins overheersten over de ‘wilde’ dieren maar toen zag ik dat, geloof ik, nog wat anders. Ach, die series van David Attenborough schijnen ook in de dierentuin te worden opgenomen.

Enfin, en dan hebben we over het algemeen ook nog op hele mooie plekken gelogeerd, de ene luxer dan de andere, soms zelfs erg sjiek. Met de mooiste uitzichten, de beste sundowners en erg lekker - ook vegetarisch - eten. We hebben ons er met volle overtuiging aan overgegeven, wat moet dat moet.

Een goed voorbeeld van een mooie lodge was bij Etosha - een van de grootste natuurparken van Zuidelijk Afrika - waar we twee nachten doorbrachten in een tentenkamp - ja, ja, kamperen - maar dan wel zo luxe dat zelfs de term ‘glamping, (glamorous camping) de lading niet dekte. Zeven villa-achtige tenten, van alle luxe voorzien inclusief binnen- en buitendouche, een enorm ligbad en een veranda uitkijkend op een waterpoel waar de hele dag alle dieren even wat kwamen drinken. In het midden van de halve cirkel van ‘tenten’ een restaurant- en lounge-tent, een vuurplaats en een zwembad, ook allemaal met uitzicht op het halve dierenrijk dat rond de waterplas aan het scharrelen was. Het was behelpen maar we hebben ons er doorheen geslagen.


We hebben een prachtige inspirerende reis gemaakt. Een hele nieuwe ervaring in Zuidelijk Afrika, in een voor ons nieuwe - oude wereld - waar voor ons de miljarden jaren geschiedenis zichtbaar zijn geworden. De tand des tijds zichtbaar, ruig, versleten, ongenaakbaar, uitgestrekt, droog en dor maar tegelijk vol met energie en levenslust.

Een reis die voor iedereen die geïnteresseerd is in dit soort ervaringen is aan te raden. Namibië heeft een geweldige infrastructuur, zowel qua wegen - asfalt en gravel - en toplocaties om te overnachten. Of je nou met een groep reist, met een jeep met tenten op het dak of, zoals wij, van de ene naar de andere plek rijdt, je vindt overal geweldige kampeerplekken, guesthouses, hotels en lodges. En niet onbelangrijk, onvoorstelbaar gastvrije mensen, die je overal enorm hartelijk en goedlachs ontvangen en helpen. Een ideaal land, als je op zoek bent naar dit soort avonturen.

Goed, tot zover.

Ik zou nog een heel verhaal op kunnen houden over de jonge geschiedenis van het land. Waarom er hier naast de vele lokale talen vooral Engels, Afrikaans en Duits wordt gesproken, dat het land pas sinds 1990 een zelfstandig land is, dat ze het economisch behoorlijk goed doen maar de verdeling tussen rijk en arm nog wel wat beter kan, dat de zendelingen hier een hele ‘goede’ job hebben gedaan want vrijwel iedereen is Christelijk, maar dat zoeken jullie zelf maar lekker op, daar is wikipedia voor.

Dit stuk zetten we op onze blog terwijl we net in Kaapstad zijn gearriveerd dus wij gaan al weer verder met ons volgende avontuur. Het is weer een veel te lang stuk geworden maar soms heb je wat meer woorden nodig om je enthousiasme te verhalen. Desalniettemin hopelijk tot de volgende keer en voor nu,

Baie lief en dik soen,

jami